Ustawa ta weszła w życie 1 stycznia 2025 roku, a kongres stał się miejscem wymiany doświadczeń i dyskusji na temat jej implementacji oraz przyszłości systemu obrony cywilnej w Polsce.
Prelegenci i uczestnicy I Kongresu Obrony Cywilnej
KOC 2025 zgromadził ponad 400 uczestników, w tym przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej, służb mundurowych (policja, straż pożarna, straż graniczna, wojsko), sektora prywatnego, organizacji pozarządowych oraz środowisk akademickich. Wśród prelegentów znaleźli się m.in.: Waldemar Pawlak, Krzysztof Janik, Marek Budzisz, Rafał Batkowski, wicemarszałek Krzysztof Bosak, Radosław Kujawa, gen. Waldemar Skrzypczak, Piotr Strach, gen. Bogusław Pacek oraz wielu innych ekspertów i praktyków w dziedzinie obrony cywilnej.
Kluczowe tematy dyskusji I Kongresu Obrony Cywilnej
Podczas kongresu poruszono kluczowe zagadnienia związane z obroną cywilną i ochroną ludności:
- Obrona cywilna jako filar odporności państwa – analiza zagrożeń hybrydowych i geopolitycznych, modele obrony cywilnej stosowane w innych krajach oraz ich możliwe adaptacje do warunków polskich.
- Nowy system ochrony ludności w Polsce – omówienie założeń nowej ustawy oraz wniosków płynących z niedawnych kryzysów.
- Infrastruktura i inwestycje – potrzeba modernizacji budowli ochronnych, systemów alarmowych i wyposażenia ratowniczego.
- Rola samorządów i NGO – współpraca międzysektorowa jako fundament skutecznego systemu ochrony ludności.
Wnioski z I Kongresu Obrony Cywilnej
Prezentujemy poniżej wybrane przez nas tezy, wnioski i zapowiedzi przedstawione przez uczestników kongresu podczas sesji 1. i 3., w których uczestniczyliśmy:
1. Obrona cywilna jako filar odporności państwa i społeczności.
- Działania hybrydowe i informacyjne wymierzone w Polskę wymagają skuteczniejszych mechanizmów obronnych.
- Rosja prowadzi asymetryczną wojnę z NATO, której elementem są działania dywersyjne na terytorium Polski – konieczne jest zwiększenie zdolności kontrwywiadowczych.
- Istnieje potrzeba edukacji społeczeństwa w zakresie identyfikacji dezinformacji oraz wzmacniania odporności informacyjnej.
- Współpraca pomiędzy administracją państwową, sektorem prywatnym i organizacjami społecznymi jest kluczowa dla skutecznego systemu ochrony ludności.
- W zakresie budowy systemu obrony cywilnej konieczne są uproszczenia legislacyjne, które pozwolą na szybsze inwestycje w infrastrukturę ochronną, np. schrony.
- Równouprawnienie w zakresie szkoleń obronnych powinno być priorytetem – konieczne jest zwiększenie udziału kobiet w systemie obrony cywilnej.
- Polska powinna wdrożyć podział na strefy zagrożeń, co ułatwi efektywne planowanie działań ochronnych i ewakuacyjnych.
- System obrony cywilnej wymaga budowy skutecznych mechanizmów koordynacji działań na poziomie lokalnym i krajowym.
- Konieczne jest zwiększenie zaangażowania samorządów w planowanie i realizację inwestycji związanych z ochroną ludności.
- Istnieje potrzeba przeszkolenia ludności w zakresie podstawowych umiejętności obronnych i reagowania kryzysowego.
2. Nowoczesne technologie i infrastruktura w obronie cywilnej.
- Inwestycje w innowacyjne technologie, takie jak systemy łączności satelitarnej, są niezbędne dla skutecznego zarządzania kryzysowego.
- Polska posiada technologie umożliwiające budowę nowoczesnych schronów i centrów dowodzenia – konieczne jest ich pilotażowe wdrożenie.
- Współpraca sektora prywatnego z publicznym jest niezbędna dla skutecznego wdrażania nowoczesnych rozwiązań w zakresie obrony cywilnej.
- Systemy komunikacyjne i alarmowe wymagają modernizacji, aby zapewnić efektywność i niezawodność w sytuacjach kryzysowych.
- Oprócz inwestycji infrastrukturalnych kluczowe jest podnoszenie świadomości społeczeństwa w zakresie zagrożeń i procedur ewakuacyjnych.
- Powinny zostać opracowane wytyczne budowlane umożliwiające szybkie projektowanie i realizację obiektów ochronnych.
- Samorządy powinny skupić się na adaptacji istniejących budowli i obiektów do celów obrony cywilnej.
- Wzmocnienie bezpieczeństwa cybernetycznego jest kluczowe dla skutecznego funkcjonowania systemów zarządzania kryzysowego.
Podsumowanie I Kongresu Obrony Cywilnej
I Kongres Obrony Cywilnej 2025 stał się ważnym forum wymiany doświadczeń i praktycznych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa ludności. Eksperci oraz przedstawiciele instytucji publicznych i prywatnych zgodnie podkreślali konieczność intensyfikacji działań, by system obrony cywilnej w Polsce stał się bardziej efektywny i dostosowany do współczesnych wyzwań.
Wydarzenie pokazało, że obrona cywilna wymaga szeroko zakrojonej współpracy między sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami społecznymi, a także pilnych inwestycji w infrastrukturę i edukację obywateli. Kongres zakończył się apelem o konkretne działania i wdrożenie systemowych rozwiązań, które zapewnią skuteczność nowego systemu ochrony ludności w Polsce.
Hubert Stróżyk
